REjuveBIT: duurzaam asfalt door het gebruik van verjongingsmiddelen

In november 2018 ging het tweejarig TETRA-project REjuveBIT (Duurzaam asfalt door het gebruik van verjongingsmiddelen) van start. Het project werd gecoördineerd door het onderzoeksteam EMIB (Energy and Materials in Infrastructure and Buildings) van de Universiteit Antwerpen, in samenwerking met de afdeling Asfaltwegen, andere bitumineuze toepassingen en chemie van OCW. Een brede waaier aan aannemers, asfaltproducenten, leveranciers en sectororganisaties ondersteunde het project en wou samen met de wegbeheerders inzetten op deze innovatie.

Het globaal doel van het REjuveBIT-project was het gebruik van verjongingsmiddelen in de asfaltsector aftoetsen. Een verjongingsmiddel is een algemene term voor een additief dat wordt toegevoegd aan asfaltgranulaat (AG).  Het heeft tot doel de kenmerken van het oude bindmiddel te regenereren. Zo worden de oorspronkelijke prestaties van het bindmiddel in belangrijke mate terug verkregen en wordt de negatieve impact van de veroudering van het bindmiddel gecounterd.

De inzet van verjongingsmiddelen werd zowel technisch en economisch als op het vlak van milieu-impact afgetoetst. Het innovatieve karakter van deze technologie voor de asfaltsector werd dankzij de aanleg van een zestal proefvakken in de praktijk gedemonstreerd. Binnen dit kader kwamen zowel de toepassing van AG in toplagen (momenteel niet toegelaten volgens de standaardbestekken) als onderlagen (verhoogde percentages AG) aan bod.

Het REjuveBIT-project is complementair met het in 2017 door OCW opgestarte prenormatieve onderzoeksproject Re-RACE (Rejuvenation of Reclaimed Asphalt in a Circular Economy). In dat project wordt verdiepend onderzoek uitgevoerd naar de intrinsieke werking van verjongingsmiddelen en het effect ervan op de prestaties van zowel bindmiddelen als asfaltmengsels.

Voor het REjuveBIT-project stond OCW hoofdzakelijk in voor de coördinatie van de aanleg en de monitoring van de proefvakken, gezien de uitgebreide expertise en ervaring die het Centrum heeft op dit vlak. Deze taak bestond uit diverse luiken:

• voorbereiden van de proefvakken: een geschikte locatie zoeken, de nodige contacten leggen met de asfaltproducent, de wegbeheerder en de leverancier van het verjongingsmiddel, enz.;
• monitoren van de aanleg van de proefvakken. Hierbij kreeg de in situ monitoring van de verdichting met behulp van gammasondemetingen als functie van het temperatuursverloop van het asfaltmengsel en het aantal walsovergangen bijzondere aandacht;
• bemonsteren van de nodige materialen om na aanleg diverse prestatieproeven in het laboratorium te kunnen uitvoeren. Zo werd door OCW de weerstand tegen rafeling geëvalueerd voor de asfalttoplagen;
• a posteriori nemen van een reeks proefmonsters (boorkernen) uit de proefvakken voor de uitvoering van prestatiegerichte proeven zoals de watergevoeligheid;
• peilen naar een mogelijk effect van verjongingsmiddelen op de adhesieve eigenschappen van bindmiddelen en dit aan de hand van de ‘kookproef’.

Het REjuveBIT-project werd op 28 januari 2021 afgesloten met een webinar waaraan een 75-tal geïnteresseerden uit binnen- en buitenland deelnamen. In dit webinar konden we de voornaamste onderzoeksresultaten en conclusies presenteren aan een breed publiek. De aandacht ging hierbij in de eerste plaats uit naar:

• de resultaten van het laboratoriumonderzoek omtrent de impact van verjongingsmiddelen op de mechanische prestaties van asfaltmengsels met hergebruik van AG;
• de monitoring van de aanleg en de praktische ervaringen met verjongingsmiddelen op de bouwplaats;
• de kwantificering van de milieu-impact en economische haalbaarheid aan de hand van LCA en LCCA-analyses;
• de traceerbaarheid van verjongingsmiddelen;
• de emissies van vluchtige organische stoffen (VOS) bij gebruik van verjongingsmiddelen.

Tot slot kwamen ook de tijdens dit project door leveranciers verworven ervaringen aan bod.

Na de beëindiging van dit demonstratieproject, zullen de gerealiseerde proefvakken verder worden gemonitord in de tijd. Deze monitoring zal in de eerste plaats inzicht verschaffen in de duurzaamheid van de proefvakken en dus in het bijzonder in de impact van het gebruik van verjongingsmiddelen in combinatie met hoge percentages aan AG. OCW neemt in dit kader alvast de monitoring via een jaarlijkse visuele inspectie voor zijn rekening.

OCW dankt het Vlaamse Agentschap voor Innoveren & Ondernemen (VLAIO) voor de financiële steun aan het TETRA-project REjuveBIT (overeenkomst HBC.2018.0021).