Re-RACE (Rejuvenation of Reclaimed Asphalt in a Circular Economy)

Het streven naar een circulaire economie wordt door de Europese Commissie voor alle industriële sectoren als een belangrijke strategische doelstelling naar voren gebracht. Het duurzaam hergebruik van asfaltgranulaat (AG) is voor de asfaltsector een perfecte manier om aan deze doelstelling te beantwoorden. Recycling van AG biedt veel voordelen op ecologisch en economisch vlak, maar de toepassing van steeds hogere percentages AG en/of het herhaaldelijk hergebruik van AG in de nabije toekomst vereist bijkomende aandacht.

In België wordt recycling in de asfaltsector al meer dan 40 jaar succesvol toegepast. Daarmee is ons land één van de voorlopers in Europa en bij uitbreiding op wereldvlak. In de jaren 70 was de petroleumcrisis de economische drijfveer om te starten met het hergebruik van AG. De voorbije tien jaar zijn de ecologische voordelen een bijkomende motor bij de transitie naar circulariteit binnen de sector geworden. Bijgevolg is de asfaltrecyclingtechnologie verder gegroeid en wordt het recyclingproces steeds beter beheerst. Ook de percentages aan AG namen geleidelijk toe – tot ruim 60% in bepaalde asfaltonderlagen.

Dit succesverhaal heeft tot gevolg dat vandaag reeds een gedeelte van het AG een tweede maal de levenscyclus doorloopt. Bijgevolg wordt de sector geconfronteerd met de problematiek van herhaaldelijk hergebruik of multiple recycling van AG. In de nabije toekomst zal dat nog veel vaker gebeuren. Ook blijft de toepassing van AG in asfalttoplagen in België, evenals in andere Europese landen, ondanks de vraag van de asfaltsector beperkt. De voornaamste hinderpalen hebben te maken met de aard en de constantheid van de kwaliteit van het AG en de mogelijke impact hiervan op de prestaties van het asfalt, wat voor toplagen van groter belang is dan voor onderlagen.

Gedurende zijn levensloop ondergaat het bitumineus bindmiddel een oxidatief verouderingsproces, waardoor sommige prestatie-eigenschappen van dit bindmiddel verminderen. Deze vermindering uit zich in een toenemende stijfheid en brosheid van het materiaal en een verminderde capaciteit tot herstel (healing). Indien dit proces zich steeds verderzet in de tijd, kan worden aangenomen dat het bindmiddel uiteindelijk volledig zijn functionele eigenschappen verliest (black rock).

Bovenstaande problematiek, die een duurzaam hergebruik van AG beperkt, noopt wellicht tot het gebruik van additieven, in het bijzonder verjongingsmiddelen. Een verjongingsmiddel is een algemene term voor een additief dat bij toevoeging aan een verouderd bindmiddel, zoals aanwezig in AG, in staat is om de kenmerken van dit oud bindmiddel te regenereren, waarbij de oorspronkelijke prestaties van het bindmiddel in belangrijke mate opnieuw worden verkregen.

OCW heeft de laatste vier jaar in het kader van het prenormatief project Re-RACE (Rejuvenation of Reclaimed Asphalt in a Circular Economy) uitgebreid onderzoek gevoerd om tegemoet te komen aan de vragen en noden omtrent duurzaam hergebruik van AG in de toekomst. Dat deed het met de steun van het Bureau voor Normalisatie. Dit artikel beschrijft de doelstellingen en de voornaamste resultaten van dit project.

Aan het eind van het project schreven onze collega's ook een artikel voor de Revue Générale des Routes et de l'Aménagement (RGRA). Je kunt het lezen op hun website.