Signalisatie bij wegenwerken in België

Verkeersveiligheid en veiligheid bij wegenwerken zijn thema’s waaraan OCW, in nauwe samenwerking met verschillende partners, de voorbije jaren heel wat aandacht besteedde. Een selectie van de activiteiten geeft hiervan een beeld:

• In het kader van Richtlijn 2008/96/EG en de herziening ervan (Richtlijn [EU] 2019/1936) staat OCW mee in voor de opleiding van verkeersveiligheidsauditors.
• De Belgische normalisatiecommissie E226 lag mee aan de basis van het opstellen van CEN/TS 16786 (European Committee for Standardization [CEN], 2018) voor mobiele botsabsorbeerders als alternatief voor de Amerikaanse evaluatiemethode.
• OCW werkt actief mee aan de standaardbestekken en andere referentiedocumenten met onder meer de eisen in verband met de visuele kenmerken van verkeersborden (PTV662) (OCBS, 2019).
• In opleidingen van OCW komt regelmatig het aspect minder hinder bij wegwerkzaamheden aan bod. Signalisatie en communicatie daarrond is één van de relevante aspecten om hinder te voorkomen en de verkeersveiligheid te verbeteren. Ook organiseerde OCW rond dit thema sessies op de Belgische wegencongressen (Gent, Luik, Brussel).  
• Voor de Directie Coördinatie van de Bouwplaatsen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maakte OCW een voorbereidende studie voor het opnemen van de signalisatie bij wegwerkzaamheden in de softwaretoepassing Osiris.

Correcte signalisatie levert een belangrijke bijdrage aan de veiligheid bij wegenwerken, zowel voor de weggebruiker als voor het personeel dat aan het werk is. Om tot een slachtoffervrij verkeerssysteem te komen, is het ook van belang om de signalisatie up-to-date te houden en rekening te houden met nieuwe ontwikkelingen (bv. nieuwe vervoerswijzen, veranderende inrichtingsprincipes, nieuwe technische middelen, enz.). OCW baseert zich bij zijn activiteiten, zoals bij de lijst hierboven, zowel op de geldende regelgeving, als op te verwachten veranderingen.

Het verkeersreglement blijft na de zesde staatshervorming een federale bevoegdheid. Een deel van de regelgeving werd echter geregionaliseerd. Daardoor werd onder meer de regelgeving in verband met de signalisatie van wegenwerken vanaf 1 juli 2014 overgeheveld naar de gewesten.

Het nieuwe decreet van het Waals Gewest over het signaleren van wegenwerken en belemmeringen op de openbare weg is op 1 maart 2021 van kracht geworden (Gouvernement wallon, 2020). In het Waals Gewest vervangt dit decreet het ministerieel besluit van 7 mei 1999 (Minister van Binnenlandse Zaken & Staatssecretaris voor Veiligheid, 1999).

Gezien de stedelijke context was er in Brussel al voor de staatshervorming behoefte aan aanvullende bepalingen, vooral om actieve verplaatsingsmodi aan te moedigen. Deze reglementeringen werden opgenomen in besluiten van de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Een aantal voorstellen om de code van de wegbeheerder aan te passen werden overgemaakt aan de Brusselse minister van Openbare Werken en Mobiliteit. Nadat deze voorstellen goedgekeurd zijn, en in een besluit zijn gegoten, zal een werkgroep zich buigen over de wetgeving over de tijdelijke signalisatie alsook over de bouwplaatssignalisatie. In Brussel blijven voorlopig het ministerieel besluit (Minister van Binnenlandse Zaken & Staatssecretaris voor Veiligheid, 1999) en de aanvullende bepalingen geldig.

In Vlaanderen blijft het ministerieel besluit van 7 mei 1999 (Minister van Binnenlandse Zaken & Staatssecretaris voor Veiligheid, 1999) eveneens onverkort van toepassing. Voor werken op gewestwegen heeft AWV echter een reeks aanvullende bepalingen in zowel het Standaardbestek 250 (Agentschap Wegen en Verkeer [AWV], 2019) als in een reeks dienstorders opgenomen.

Voor aannemers is het belangrijk een goed beeld te hebben van de regelgeving en aanvullende bepalingen waaraan bouwplaatssignalisatie dient te voldoen. Het artikel dat je in pdf-formaat kan downloaden geeft een kort overzicht van de belangrijkste regels die gelden in de drie gewesten.