OCW coordineert vergelijkende stroefheidsmetingen op innovatieve proefvakken in uitgewassen beton

In 2019 monitorde OCW enkele innovatieve proefvakken in doorgaand gewapend beton (DGB) op de autosnelweg A7 ter hoogte van Mons. Daarbij werd een alternatieve manier van uitwassen van het betonoppervlak op basis van waterstralen onder zeer hoge druk (hydrodénudage) toegepast.

We grepen deze gelegenheid aan om vergelijkende metingen uit te voeren met de verschillende
beschikbare meetvoertuigen voor bepaling van de stroefheid volgens de gewestelijke standaardbestekken. Dat gebeurde in een uniek samenwerkingsverband tussen OCW, Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) en Service Public de Wallonie Mobilité et Infrastructures (SPW M&I). Daarnaast zijn ook andere proeven (onder meer textuur- en geluidmetingen) uitgevoerd om de oppervlakkenmerken van deze proefvakken na te gaan en te vergelijken met de referentie in “chemisch” uitgewassen beton (traditionele manier zoals beschreven in CCT Qualiroutes).

Proefvakken

Voor het project werden op twee afzonderlijke dagen in mei 2019 op een rustplaats in Maisières (richting Frankrijk) twee proefzones van telkens ongeveer 200 m lang aangelegd. Een of enkele dagen later werd het betonoppervlak uitgewassen op de klassieke manier (met behulp van een chemische bindingsvertrager) of op de alternatieve manier (“mechanisch” met water onder hoge druk). Tussen zone 1 en 2 is ook het tijdstip van “mechanisch” uitwassen gevarieerd. Zo zijn in totaal vier verschillende proefvakken verkregen:

• proefvak 1A = chemisch uitgewassen, betonstrook 1;
• proefvak 1B = “mechanisch” uitgewassen, betonstrook 1;
• proefvak 2A = chemisch uitgewassen, betonstrook 2;
• proefvak 2B = “mechanisch” uitgewassen, betonstrook 2.

Op die manier konden gelijktijdig proeven worden uitgevoerd op het klassiek en alternatief uitgewassen betonoppervlak op een betonverharding met dezelfde eigenschappen (samenstelling én uitvoeringsomstandigheden).

Metingen

Vlak na aanleg voerden we als eerste controle punctuele metingen uit om de textuur (gemiddelde textuurdiepte met zandvlekproef volgens CME 53.03) en de stroefheid (met de SRT-slinger volgens NBN EN 13036-4) van de proefvakken te bepalen. Op 21 augustus 2019 volgde de meetcampagne met de verschillende meetvoertuigen van OCW, SPW en AWV ter bepaling van stroefheid, textuur, rolgeluid en eventuele andere kenmerken.

De stroefheidsmetingen zijn uitgevoerd met drie verschillende meetvoertuigen (odoliograaf, SCRIM en SKM), telkens met een snelheid van 50 km/h.

De gemeten waarden kunnen worden vergeleken met de minimale grenswaarden per hm en per
10 m volgens SB 250, versie 4.1.

De gemiddelde, gecorrigeerde waarden voor de dwarswrijvingscoëfficiënt – DWC (of coefficient de frottement transversal – CFT) werden berekend per 10 m voor de verschillende passages (2 tot 4 per voertuig) van de meetvoertuigen.

Proefvakken 1B en 2B (met hydrodénudage) vertonen duidelijk meer variatie en heterogeniteit
in stroefheid, bijvoorbeeld tussen verschillende passages en in de lengterichting van het proefvak zelf. Alle stroefheidswaarden liggen aanzienlijk hoger dan de grenswaarden in de standaardbestekken. Stroefheid bij 50 km/h is echter niet helemaal hetzelfde als bij 80 km/h, en bij hogere snelheden kunnen lagere waarden optreden.

Verder is ook het gemiddelde DWC-profiel berekend over de verschillende passages met de
verschillende voertuigen. Hieruit komt een mooie gelijkaardige trend naar voren voor stroefheid met Odoliograaf, SKM en SCRIM. Een absolute correlatie is echter niet evident omwille van de heterogeniteit van de proefvakken (vooral 1B en 2B) en omdat de voertuigen nooit precies hetzelfde wielspoor volgen.

De metingen van de textuur met de laserprofielmeter en van de akoestische kwaliteit met de CPX-aanhangwagen volgens ISO 13473 en ISO 11819-2 toonden een grote variatie in textuur en uitwasdiepte voor de verschillende proefvakken. Alle wegdekken zijn relatief stil bij 50 km/h. De mechanisch uitgewassen proefvakken zijn iets stiller maar vertonen op basis van de textuurmetingen meer inhomogeniteit, zowel transversaal als longitudinaal.

Ten slotte zijn ook de multifunctionele voertuigen ARAN (AWV) en VAMOS (SPW M&I) ingezet om informatie over scheurvorming, vlakheid, en andere kenmerken of schadebeelden aan het oppervlak te verzamelen. De meetgegevens worden nog geanalyseerd en verwerkt om waar mogelijk ook een vergelijking tussen beide toestellen te maken.

We staan ook in de toekomst open voor gelijksoortige vergelijkende metingen met verschillende technieken en voertuigen, in dienst van de gehele wegenbouwsector en in nauw overleg met onze stakeholders.

Voor meer informatie over onze meetvoertuigen en -apparatuur, zie ons artikel Proeven, Metingen en Software.